Od 25 września 2024 r. każda spółdzielnia mieszkaniowa w Polsce będzie zobowiązana do przestrzegania nowych przepisów wynikających z ustawy o ochronie sygnalistów. Ustawa ta, wprowadzona 14 czerwca 2024 r., wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937, mającą na celu ochronę osób zgłaszających nieprawidłowości, czyli tzw. sygnalistów.

Kogo dotyczy ustawa?

Nowe przepisy dotyczą zarówno spółdzielni, jak i innych podmiotów prywatnych oraz publicznych, które zatrudniają co najmniej 50 osób na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku. Obowiązek ten odnosi się do liczby zatrudnionych, niezależnie od formy zatrudnienia – uwzględnia zarówno pracowników etatowych, jak i osoby wykonujące prace na podstawie umów cywilnoprawnych. To oznacza, że spółdzielnie mieszkaniowe, które spełniają ten próg, będą musiały wdrożyć procedury wewnętrzne umożliwiające zgłaszanie nieprawidłowości.

Co oznacza to dla spółdzielni mieszkaniowych?

Spółdzielnie mieszkaniowe, jako podmioty prawne, będą musiały stworzyć wewnętrzne kanały zgłaszania nieprawidłowości, które zapewnią bezpieczeństwo sygnalistom. Procedury te mają umożliwić pracownikom, członkom zarządu czy współpracownikom informowanie o wszelkich naruszeniach prawa, z poszanowaniem ich anonimowości oraz ochroną przed działaniami odwetowymi. Warto podkreślić, że zgłoszenia mogą dotyczyć nie tylko przepisów krajowych, ale również unijnych, co czyni system zgłaszania bardzo szerokim.

Dlaczego to ważne?

Wprowadzenie systemu ochrony sygnalistów ma na celu nie tylko poprawę przestrzegania prawa, ale również zapobieganie nadużyciom oraz poprawę transparentności działań podmiotów. Dzięki odpowiedniej procedurze zgłaszania, osoby pracujące w spółdzielniach mogą informować o działaniach, które naruszają przepisy prawa, jednocześnie chroniąc swoje prawa jako sygnaliści. To ważny krok w stronę zwiększenia odpowiedzialności oraz uczciwości w zarządzaniu spółdzielniami mieszkaniowymi.

Co się stanie, jeśli spółdzielnia nie wdroży procedur?

Nieprzestrzeganie obowiązków wynikających z ustawy o ochronie sygnalistów może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. Podmioty, które nie wdrożą wymaganych procedur, mogą być narażone na kary administracyjne, a także na odpowiedzialność cywilnoprawną. Dlatego ważne jest, aby zarządy spółdzielni jak najszybciej zapoznały się z przepisami i podjęły odpowiednie kroki w celu ich wdrożenia.

Jakie kroki należy podjąć?

Aby spełnić wymagania ustawy, spółdzielnie mieszkaniowe powinny w pierwszej kolejności:

1. Zweryfikować liczbę osób zatrudnionych na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku, aby ustalić, czy podlegają obowiązkowi wdrożenia procedur.
2. Opracować wewnętrzne procedury zgłaszania nieprawidłowości, które zapewnią poufność oraz ochronę sygnalistom.
3. Zorganizować szkolenia dla pracowników i zarządu, aby zapewnić im pełną wiedzę na temat nowych obowiązków i możliwości związanych z ustawą.
4. Monitorować bieżące zmiany prawne w zakresie ochrony sygnalistów, aby być na bieżąco z ewentualnymi nowelizacjami.

Podsumowanie

Nowa ustawa o ochronie sygnalistów nakłada istotne obowiązki na spółdzielnie mieszkaniowe, które muszą podjąć szybkie i skuteczne działania w celu jej wdrożenia. Odpowiednia procedura zgłaszania nieprawidłowości może nie tylko chronić sygnalistów, ale również przyczynić się do poprawy funkcjonowania całej spółdzielni, zwiększając jej przejrzystość oraz zaufanie członków i pracowników.

Jeśli potrzebujesz wsparcia w przygotowaniu odpowiednich procedur i wdrożeniu nowych obowiązków wynikających z ustawy, nasza kancelaria służy pomocą. Zapewniamy kompleksową obsługę prawną w tym zakresie, aby Twoja spółdzielnia mogła w pełni spełnić wymagania nowych przepisów.