Ryzyka prawne ustawy o ochronie ludności: Niejasne obowiązki i brak gwarancji zwrotu kosztów

Sejm przyjął ustawę o ochronie ludności i obronie cywilnej, która wzbudza liczne kontrowersje – w szczególności wśród właścicieli nieruchomości i prawników. Przepisy zobowiązują właścicieli i zarządców budynków do kosztownych inwestycji, jak budowa schronów i dostosowanie obiektów do wymogów ochrony cywilnej, nie zapewniając przy tym pełnych gwarancji na zwrot poniesionych kosztów. Prof. Piotr Pałka, radca prawny, zauważa, że ryzyko obciążeń finansowych dla prywatnych podmiotów jest wysokie, a obowiązki te powinny, według ekspertów, spoczywać na państwie.

Decyzje administracyjne i niejasne zasady zwrotu kosztów

Ustawa pozwala organom administracyjnym, takim jak wojewodowie czy prezydenci miast, jednostronnie uznać budynek za „budowlę ochronną” na mocy decyzji administracyjnej. Decyzja ta może nałożyć na właścicieli nieruchomości liczne obowiązki, które obejmują adaptację budynków i ich utrzymanie w stanie gotowości na potrzeby obrony cywilnej. Profesor Pałka zwraca uwagę, że w ustawie brak jest mechanizmów, które zapewniałyby właścicielom zwrot wszystkich kosztów, co w praktyce może oznaczać jedynie częściową refundację.

Jednym z kluczowych zagrożeń jest sformułowanie „do 100% kosztów”, które, jak podkreśla prof. Pałka, może okazać się mylące, podobnie jak promocje „do 50%” – w rzeczywistości oznaczające zniżki dużo niższe. Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP obliczył, że w przypadku jednej spółdzielni koszt takich przystosowań może sięgać nawet kilku milionów złotych, co wpłynęłoby bezpośrednio na wzrost opłat czynszowych dla mieszkańców.

Niejasności w przepisach a stanowisko MSWiA

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) uspokaja, twierdząc, że obawy o brak pełnego zwrotu są nieuzasadnione – zapewnia, że możliwe jest zawieranie indywidualnych umów, w których uzgadnia się finansowanie tych zobowiązań. Jednak ministerstwo jednocześnie przyznaje, że w sytuacjach wymagających ochrony ludności, organ państwowy może wydać decyzję nakładającą na właścicieli obowiązek przystosowania obiektów do nowych wymogów bez ich zgody.

Obciążenia finansowe w kontekście wyzwań geopolitycznych

Obowiązująca ustawa powstała w odpowiedzi na aktualne wyzwania geopolityczne, jednak nieprecyzyjne przepisy dotyczące zwrotu kosztów mogą w rzeczywistości spowodować poważne obciążenia dla prywatnych właścicieli nieruchomości.

Polecamy nasz najnowszy komentarz, gdzie wskazaliśmy m.in. na ryzyka prawne związane z ustawą o ochronie ludności w zakresie możliwości nakładania blizej nieokreślonych obowiazków na włascicieli oraz zarządców nieruchomości w zakresie dostosowania nieruchomości do wymogów ustawy bez równoczesnego zapewnienia finansowania dla takich działań CZYTAJ